GÜMÜŞHANENİN TARİHİ

Gümüşhane yöresindeki arkeolojik buluntular, yerlesik yasamin M.Ö. 3000 yillarina dek uzandigini göstermektedir. Bölgede bilinen ilk halk M.Ö. 2. binin ortalarinda ortaya çikan Azzi ve Hayasalardir. Bu nedenle, Gümüshane’yi de içine alan bölgeye Azzi-Hayasa ülkesi deniyordu. 

Yine M.Ö. 2. binde Mezopotamya’dan gelen Assurlu tüccarlarin, Gümüshane ve yöresinde bulunan maden yataklari nedeniyle bölgeye ilgi duyduklari bilinmektedir. Hitit Imparatorluk döneminde de Gümüshane çevresindeki gümüs yataklarinin isletilmesiyle, bölge zenginlik kaynagi olma özelligini sürdürmüstür. Hitit Imparatorlugu’nun yikilmasindan sonra bölgeye Urartular hâkim olmus, M.Ö. 8. yüzyil sonlarina dogru Kimmer-Iskit akinlari baslamistir. Bu dönemde halkin büyük çogunlugu yerini yurdunu birakarak güneye ve batiya dogru göçe baslamistir. 

Daha sonra yöreye sirasiyla Medler, Persler ve Pontos Kralligi egemen olmustur. M.Ö. 1. yüzyilda bölgede Romalilarin hâkimiyetinin yayildigi görülmektedir. M.S. 395’te Bizans Imparatorlugu topraklari içerisinde kalan Gümüshane, M.S. 7. yüzyilda Bizans-Hazar askeri isbirligine konu olan topraklar arasindaydi. M.S. 7. ve 8. yüzyillarda Arap egemenligine giren bölge topraklari, sonradan yeniden Bizans egemenligine girmis, 11. yüzyilda Saltuklular tarafindan fethedilmistir. 

1461 yilinda Fatih Sultan Mehmet Trabzon Rum Imparatorlugu’nu yikarak yöreyi Osmanli egemenligi altina almistir. 7 Temmuz 1916’da Ruslar tarafindan isgal edilen Gümüshane, 15 Subat 1918’de isgalden kurtarilmistir